Theodorus Jacobus Carper 1897-1945

Is 47 jaar geworden

Geboren op 23 november 1897 te Frederiksoord
Overleden op 18 april 1945 te Kdo. Sandbostel, Neuengamme

Beroep	Opperwachtmeester Staatspolitie / Lid verzet

Bijdragen

De volgende bijdragen zijn door bezoekers toegevoegd:

‘Iemand verraden daar heb je je hele leven spijt van’

Stolperstein Hoogeveen - Een indrukwekkend moment dinsdagmiddag ter hoogte van de Zuiderweg 42. Daar werd een struikelsteen onthuld ter nagedachtenis aan Theodorus Jacobus Carper. De schemering is al flink ingezet wanneer Bert Carper zich voorover buigt en twee witte rozen van het trottoir oppakt. De oude man wordt, pal voor de Zuiderweg 42, omringd door onder andere familieleden en leden van de Stichting Herdenkingsstenen Hoogeveen. Het is muisstil. Met het wegpakken van de rozen wordt een kleine messing steen zichtbaar: een Stolperstein, oftewel struikelsteen. Die herinnert aan het leven van Berts vader: Theodorus Jacobus Carper, die hier met zijn gezin woonde, maar op 18 april 1945 op slechts 47-jarige leeftijd slachtoffer is geworden van de nazi’s. Theodorus Jacobus Carper was politieagent. ,,Een politieagent die anders was’’, sprak Albert Metselaar van de stichting tijdens de bijeenkomst in het raadhuis voorafgaand aan de onthulling van de herdenkingssteen. Carper heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog het leven van velen gered door een dag voordat zij zouden worden opgepakt op bezoek te komen om hen te waarschuwen met slechts één eenvoudige zin. Op 3 januari 1945 ’s ochtends om 6 uur was hij helaas zelf aan de beurt. Vader Carper werd gearresteerd (zijn destijds 19-jarige zoon Bert zat op dat moment ondergedoken) en naar Crachstaate in Heerenveen vervoerd. Half februari werd hij overgebracht naar strafkamp Amersfoort en precies een maand later naar kamp Neuengamme, waar Carper rond 15 april op het allerlaatste transport werd gezet, dat hij niet heeft overleefd. De officiële overlijdensplaats: Brillit, het stationnetje waar de trein, waarvan 90 procent van de inzittenden inmiddels was gestorven, aankwam. Alle lichamen werden daar begraven in een massagraf in een bos. In augustus 1960 kon Theodorus dankzij een gebitskaart, waarop tandarts Van der Wal in Hoogeveen twee maanden voor zijn arrestatie had aangedrongen, worden geïdentificeerd, waarna hij is herbegraven op het ereveld van Loenen. Bert sprak kort over zijn vader, ,,zijn verhaal is terug te lezen op http://www.oorlogsgravenstichting.nl’’, omdat hij vond dat anderen het ook verdienden om herdacht te worden. Onder hen zijn zusje, die nog geen 16 jaar was, maar in de koude winter op de fiets met een rieten koffertje met daarin onder meer ondergoed van Hoogeveen naar Heerenveen reed om dat daar af te geven voor haar vader. Bert Carper wilde ook de rol van tandarts Van de Wal niet onbenoemd laten, die de gebitskaart had gemaakt ‘omdat je nooit weet waar het goed voor is’. En hij herhaalde wat zijn moeder hem heeft geleerd en wat hij nooit is vergeten: ,,Iemand verraden daar heb je je hele leven spijt van.’’ Krachtig zei hij dinsdagmiddag: ,,Niemand is schuldig, alleen het nazidom. En ja, ik weet wie mijn vader heeft verraden. Maar zoals mijn moeder zei: ‘Je mag alleen hopen dat hij er later spijt van heeft. Je mag hem nooit verraden’.’’ Burgemeester Karel Loohuis stelde dat het moeilijk voor te stellen is wat bezetting en vervolging met een mens doen wanneer je je eigen houding moet bepalen. ,,Onderschat niet wat angst voor onder meer het verlies van geliefden met je doet’’, sprak hij. Extra groot is dan ook zijn waardering voor diegenen die zich wel durfden te verzetten. ,,Het is deze druppel die een golf op gang heeft gebracht. Deze mensen moeten we eeuwig dankbaar zijn.’’ Volgens Loohuis is het belangrijk dat de herinnering warm wordt gehouden, zelfs na 75 jaar bevrijding. Dat maakt dat hij vol lof is over de inzet van de Stichting Herdenkingsstenen Hoogeveen. ,,Stenen die de geschiedenis doen zien en voelen.’’ Na de onthulling van de herdenkingssteen werd deze ingezegend door pastoor Wellen. Bron https://hoogeveenschecourant.nl/artikel/1062964/iemand-verraden-daar-heb-je-je-hele-leven-spijt-van.html

Stolperstein

Hoogeveen - Een indrukwekkend moment dinsdagmiddag ter hoogte van de Zuiderweg 42. Daar werd een struikelsteen onthuld ter nagedachtenis aan Theodorus Jacobus Carper.

De schemering is al flink ingezet wanneer Bert Carper zich voorover buigt en twee witte rozen van het trottoir oppakt. De oude man wordt, pal voor de Zuiderweg 42, omringd door onder andere familieleden en leden van de Stichting Herdenkingsstenen Hoogeveen. Het is muisstil. Met het wegpakken van de rozen wordt een kleine messing steen zichtbaar: een Stolperstein, oftewel struikelsteen. Die herinnert aan het leven van Berts vader: Theodorus Jacobus Carper, die hier met zijn gezin woonde, maar op 18 april 1945 op slechts 47-jarige leeftijd slachtoffer is geworden van de nazi’s.

Theodorus Jacobus Carper was politieagent. ,,Een politieagent die anders was’’, sprak Albert Metselaar van de stichting tijdens de bijeenkomst in het raadhuis voorafgaand aan de onthulling van de herdenkingssteen. Carper heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog het leven van velen gered door een dag voordat zij zouden worden opgepakt op bezoek te komen om hen te waarschuwen met slechts één eenvoudige zin.

Op 3 januari 1945 ’s ochtends om 6 uur was hij helaas zelf aan de beurt. Vader Carper werd gearresteerd (zijn destijds 19-jarige zoon Bert zat op dat moment ondergedoken) en naar Crachstaate in Heerenveen vervoerd. Half februari werd hij overgebracht naar strafkamp Amersfoort en precies een maand later naar kamp Neuengamme, waar Carper rond 15 april op het allerlaatste transport werd gezet, dat hij niet heeft overleefd. De officiële overlijdensplaats: Brillit, het stationnetje waar de trein, waarvan 90 procent van de inzittenden inmiddels was gestorven, aankwam. Alle lichamen werden daar begraven in een massagraf in een bos. In augustus 1960 kon Theodorus dankzij een gebitskaart, waarop tandarts Van der Wal in Hoogeveen twee maanden voor zijn arrestatie had aangedrongen, worden geïdentificeerd, waarna hij is herbegraven op het ereveld van Loenen.

Bert sprak kort over zijn vader, ,,zijn verhaal is terug te lezen op www.oorlogsgravenstichting.nl’’, omdat hij vond dat anderen het ook verdienden om herdacht te worden. Onder hen zijn zusje, die nog geen 16 jaar was, maar in de koude winter op de fiets met een rieten koffertje met daarin onder meer ondergoed van Hoogeveen naar Heerenveen reed om dat daar af te geven voor haar vader. Bert Carper wilde ook de rol van tandarts Van de Wal niet onbenoemd laten, die de gebitskaart had gemaakt ‘omdat je nooit weet waar het goed voor is’. En hij herhaalde wat zijn moeder hem heeft geleerd en wat hij nooit is vergeten: ,,Iemand verraden daar heb je je hele leven spijt van.’’ Krachtig zei hij dinsdagmiddag: ,,Niemand is schuldig, alleen het nazidom. En ja, ik weet wie mijn vader heeft verraden. Maar zoals mijn moeder zei: ‘Je mag alleen hopen dat hij er later spijt van heeft. Je mag hem nooit verraden’.’’

Burgemeester Karel Loohuis stelde dat het moeilijk voor te stellen is wat bezetting en vervolging met een mens doen wanneer je je eigen houding moet bepalen. ,,Onderschat niet wat angst voor onder meer het verlies van geliefden met je doet’’, sprak hij. Extra groot is dan ook zijn waardering voor diegenen die zich wel durfden te verzetten. ,,Het is deze druppel die een golf op gang heeft gebracht. Deze mensen moeten we eeuwig dankbaar zijn.’’ Volgens Loohuis is het belangrijk dat de herinnering warm wordt gehouden, zelfs na 75 jaar bevrijding. Dat maakt dat hij vol lof is over de inzet van de Stichting Herdenkingsstenen Hoogeveen. ,,Stenen die de geschiedenis doen zien en voelen.’’

Na de onthulling van de herdenkingssteen werd deze ingezegend door pastoor Wellen.

Bron https://hoogeveenschecourant.nl/artikel/1062964/iemand-verraden-daar-heb-je-je-hele-leven-spijt-van.html

Bron: Hoogeveensche Courant 19 november 2019

Geplaatst door Coördinator Archief Oorlogsgravenstichting op 29 november 2019

De geschiedenis van mijn vader

Mijn vader Theodorus Jacobus Carper geboren 23-11-1897 werd op 3 januari 1945 ‘ s ochtends om 6 uur gearresteerd door de SD te Hoogeveen. Zijn oudste zoon Bertus was niet thuis. Die was elders ondergedoken.

Mijn vader werd naar de Crachstaate gebracht in Heerenveen. Aanvankelijk dacht men L.S. Carper, agent van politie te Wolvega, te hebben gearresteerd.
De informant kende Carper, die tot 1941 in Zorgvlied had gewoond. Vanuit de gevangenis wist mijn vader zijn neef L.S. Carper te waarschuwen. Die is in 1945 op 9 januari ondergedoken.

Mijn zus van 16 bezoekt per fiets in de winter van 45 mijn vader en brengt hem schoon ondergoed en eten. Te Noordwolde hoorde zij dat een broer van mijn vader de neef L.S. Carper zou willen verraden. Mijn moeder is toen per fiets naar Noordwolde gegaan om die broer op andere gedachten te brengen.
Iemand verraden daar krijg je later altijd spijt van. Zijzelf kreeg de NSB commandant plus een SD-er op bezoek met het voorstel mijn neef te verraden opdat haar man vrij zou komen. Zij heeft geweigerd. Daar ben ik nog steeds trots op.

Eind januari heeft de NSB burgemeester van Hoogeveen zogenaamde strafbare feiten (zoals waarschuwen van personen voordat ze gearresteerd zouden worden etc) doorgegeven aan de SD te Heerenveen.

Op 15 februari 1945 werd mijn vader overgebracht naar Strafkamp Amersfoort waar hij werd ingeschreven onder nummer 10990. Op 15 maart 1945 vertrek naar Kamp Neuengamme. 18 maart aankomst waarna mijn vader werd ontkleed, kaal geschoren en bewerkt met afgewerkte motorolie
(Hij had psoriasis).

Als kleding kreeg hij een cementzak (volgens een getuigenverklaring van twee Hoogeveense medegevangenen die teruggekeerd zijn) . Mijn vader werd tewerkgesteld in het crematorium van het kamp. Daar is hij ernstig ziek geworden, waardoor hij bij de ontruiming van het kamp, zo rond 15 april 1945, bij de zieken op transport werd gezet. Ongeveer 100 mensen werden in een goederenwagon geperst. De trein heeft over een afstand van 60 kilometer
ruim 660 kilometer afgelegd. Door troepenverplaatsingen moest de trein steeds heen en weer rangeren. Gevolg was dat de trein tweedagen later aankwam bij het stationnetje te Brillit.

Daar bleek dat 90 procent van de mensen inmiddels was gestorven (de marteldood en kannibalisme etc). Boerinnen en jongeren uit de omgeving moesten de lijken begraven in een massagraf, vlak in de buurt in een bos.
Ik heb die locatie in 2006 gezien. Midden in het bos zie je nog een ongerept stuk waar de lijken uitgegraven zijn.

Na overleg heeft het Frans forensisch instituut de lijken een voor een herbegraven in het voormalig krijgsgevangenkamp te Sandbostel. Op 15 augustus 1960 is mijn vader geïdentificeerd. overgebracht naar Nederland en herbegraven op het ereveld Loenen in vak E grafnummer 6.

Voor gegevens en omstandigheden hoe de mensen werden behandeld en begraven verwijs ik naar het boek Stalag XB Sandbostel geschreven door Werner Borgsen en Klaus Volland. Laatstgenoemde persoon heeft als voorzitter van het inlichtingenbureau te Bremervörde mij in 2006 twee dagen
begeleid bij mijn zoektocht naar mijn vader. Opmerkelijk dat hij in het bezit was van een namenlijst, waarop die van mijn vader, van de verschillende
transporten die in Brillit waren aangekomen.

Als u op bladzijde 180 van het boek begint krijgt u een beeld hoe men toendertijd met de gevangenen omging. Een hel op aarde. Ik heb toen ook de personen gesproken die op bladzijde 187 de lijken moesten begraven in het massagraf.

Wat de herbegrafenis in 1960 betreft, verwijs ik naar het boek 1940-1945 Hoogeveen dat uitgegevens is door de Historische Kring Hoogeveen in 1999.

Bron: Zoon Bert Carper

Geplaatst door Coördinator Archief Oorlogsgravenstichting op 3 juli 2017

Nationaal Ereveld Loenen

Vak/rij/nummer	E 6

Monument

Naam	Ereveld Loenen
Plaats	Loenen

Klik hier voor meer informatie.