Nicolaas Everard Glasbergen

Nicolaas Everard Glasbergen was automonteur en woonachtig in Den Haag. Uit de documenten van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting valt op te maken dat hij was opgeroepen zich te melden op het arbeidsbureau in Den Haag voor tewerkstelling in Duitsland. Of hij daadwerkelijk een periode in Duitsland heeft gewerkt is onbekend. De ‘Arbeitseinsatz’ was een typisch nationaal socialistisch concept dat volledig indruiste tegen de principes van de vrije arbeidsmarkt. Het veronderstelde dat ‘het hele arbeidspotentieel van een bevolking van een land centralistisch en volgens staats-economische en politieke criteria moest worden gebruikt’.Op 20-jarige leeftijd besluit Nico Glasbergen de sprong naar Engeland te wagen. De druk van bezetter is groot, weigeraars lopen het risico om als ‘asociale elementen’ in een ‘Arbeitserziehungslager’ (AEL) te komen. Niet iedereen heeft de mogelijkheid tot onderduik. Ouders maken zich terecht zorgen wanneer hun kinderen een poging wagen om Engeland te bereiken. In de zomer van 1943 gaat Nico via België naar Frankrijk. Hij wil de Pyreneeën over naar Spanje maar wordt op de ontsnappings- route bij de Spaanse grens gearresteerd door een Duitse patrouille. Uiteindelijk komt hij in het verzamelkamp Compiègne bij Parijs terecht.Op 3 september 1943 gaat een groot transport met gevangenen die de verschillende nationaliteiten hebben naar het concentratiekamp Buchenwald bij Weimar. In de groep zitten 21 Nederlanders die allen in Frankrijk zijn gearresteerd. De tocht per trein is een ware kwelling, de gevangenen staan op elkaar gepropt in goederen- wagons zonder eten of drinken. Alleen een beetje stro en de onvermijdelijke ton voor de behoefte is aanwezig in de wagon. Na een dagreis wordt Nicolaas Glasbergen geregistreerd met het kampnummer 20012 in het concentratiekamp Buchenwald en komt in het ‘Holländerblock’ nummer 49, vleugel D.Op 18 maart 1944 gaat hij wederom op transport naar het concentratiekamp Neuengamme en wordt geregistreerd met het kampnummer 27682. Nader onderzoek moet uitwijzen of hij in november 1944 naar het Aussenkommando (Kdo) Ladelund is gegaan. Hitler was bang dat de geallieerden nog een tweede front zouden openen aan de Noord Duitse kust. De gevangenen worden in Ladelund ingezet bij het graven van een tankwal onder de meest primitieve omstandigheden.Op 19 april 1945 begint in alle haast de ontruiming van het concentratiekamp Neuengamme. Op bevel van SS-chef Heinrich Himmler: ”Geen enkele kampgevangene mag in de handen vallen van de vijand”. De geallieerden moeten een volledig leeg kamp vinden. In gezamenlijk overleg besluiten Gauleiter Karl Kaufmann, o.a. Reichskommisar für Seeschiffahrt en SS-Führer Graf Bassewitz-Beer de gevangenen van het Hamburger concentratiekamp Neuengamme en verschillende sub-kampen op twee voor anker liggende schepen te brengen in de Lübecker Bucht (Oostzee) voor Neustadt in Holstein. Het is de beide heren volledig onverschillig dat de schepen het doelwit kunnen worden van luchtaanvallen, het wordt zelfs in hun perverse ideeën ingecalculeerd. Begin mei worden het Duitse passagiersschip “Cap Arkona” en het vrachtschip “Thielbek” gespot door de Royal Air Force en op 3 mei gebombardeerd. De schepen worden aangezien voor troepentransport. Bij het tot zinken brengen van de schepen komen meer dan 7.000 gevangenen om het leven. Bij de Nederlandse Oorlogsgravenstichting staan 276 namen geregistreerd.Verschillende gevangenen weten naar de kust te zwemmen en worden daar alsnog vermoord door leden van de Hitlerjugend. Dagen na de catastrofe spoelen er nog lichamen aan op de Oostzeekust. Verschillende particuliere begraafplaatsen in Schleswig-Holstein en Mecklenburg-Vorpommern hebben monumenten met de slachtoffers van deze bijzonder tragische geschiedenis in de laatste dagen van de oorlog. Maanden later krijgt de vader van Nico via het Ministerie van Sociale Zaken een enveloppe terug met daarin het polshorloge en een ring van zijn zoon.Nicolaas Everhard Glasbergen staat vermeld op het monument Park Hofrust Rijswijk (ZH). Sluiten