Enrico Marcolina

Enrico Marcolina is geboren op 24 mei 1922 te ’s-Hertogenbosch. In zijn familie en vriendenkring werd hij Rico genoemd. Hij is de tweede zoon in een gezin met 12 kinderen (6 meisjes en 6 jongens). Zijn moeder was een Bossche, Louisa van Amelsfoort en zijn vader Vincenzo Guiseppe Marcolina uit Maniago (boven Venetië) in Italië afkomstig. Via een neef in Den Haag, waar hij het vak terrazzo terdege heeft geleerd, belandde hij in ’s-Hertogenbosch waar hij zijn vrouw leerde kennen. Het Terrazzo Bedrijf dat hij hier opzet, Marcolina & Zonen, bevond zich in de Zusters van Orthenpoort, een zijstraatje van de Hinthamerstraat. Ondanks het feit dat alle kinderen in ’s-Hertogenbosch geboren zijn hadden zij door hun Italiaanse vader de Italiaanse nationaliteit. Vanuit Italië werd iedere zomer een vakantiekolonie georganiseerd voor buitenlandse Italiaanse kinderen. Daar ging Rico ieder jaar enthousiast naartoe.Familie Marcolina met 10 kinderen omstreeks 1929…. Familie Marcolina compleet met 12 kinderen omstreeks 1934. Rico heeft in de Verwerstraat de lagere school gevolgd en hierna de Mulo gedaan. Rico was een rustige jongen, een harde werker. In zijn vrije tijd was hij keeper bij de plaatselijke voetbalclub BVV. Artikel in de plaatselijke krant na de oorlog over voetbalclub BVV waarin Enrico genoemd wordt. ‘De Italiaan’ en ‘tweede vaderland’ terwijl Enrico geboren en getogen Bosschenaar was! Een Bossche Italiaan. Na de oorlog, in 1948, heeft de gehele familie (behalve moeder, die had het al), inclusief de vader Vicenzo Guiseppe, de Nederlandse nationaliteit aangenomen. Een deel van de familie in de tuin. Enrico staat achter zijn moeder. Hij heeft een tijdje bij zijn vader in het Terrazzo bedrijf gewerkt. Toen had hij het plan opgepakt om een ijssalon te beginnen. Hij heeft dan ook een paar maanden bij Lorenzo in Tilburg gewerkt. De oudste broer Sante werd afgekeurd voor (Italiaanse) militaire dienst omdat hij kinderverlamming had gehad en Rico werd wel opgeroepen maar kon vervolgens weer naar huis. De lichting was afgeblazen….. Voor en tijdens de oorlog woonde de familie Marcolina in de Hinthamerstraat 151, een bovenwoning, schuin tegenover de familie Kerssens met de in Den Bosch bekende oorlogsheld Piet Kerssens. Deze Piet was een jaar ouder dan Rico. Zij zijn binnen eenzelfde dag gesneuveld. Piet is neergeschoten toen hij een soldaat van de Wilhelminabrug haalde en is in de volgende nacht overleden. Rico bevond zich bij een raam van de distilleerderij Pompen de Man aan de St. Janssingel in diezelfde omgeving en is daar neergeschoten door een Duitse sluipschutter en ter plaatse overleden. “ Rico was ‘opgehaald’ om onze bevrijders de weg te wijzen”. Dit getuigde onlangs zijn jongste broer, Luigi (Lou) Marcolina (10 jaar jonger dan Rico). Rico ‘vaderde’ over hem. Enrico met zijn jongste broer Luigi op zijn schouders.Rico zat aan het eind van de oorlog veel bij zijn vrienden maar kwam die dag thuis kijken hoe het daar was omdat er een inslag in het huis was geweest (zonder slachtoffers, de keuken lag in puin). Toen werd hij werd opgehaald om de bevrijders de weg in Den Bosch te wijzen. Broertje Lou heeft hem nog uitgezwaaid. Door de inslag lag een deel van het huis in puin en moest gerepareerd worden. Dit werd gerepareerd met vloerplanken van de zolder. Hierbij kwamen toen geweren te voorschijn. Mogelijk had hij contact met het verzet maar bij de familie was/ is hiervan niets bekend. Broer Luigi herinnert zich een kerkdienst in hun parochiekerk, de St. Jacobskerk in de Hinthamerstraat, met een lege kist. Dit was omdat Enrico direct na zijn dood begraven werd op het GZG terrein. Niemand van de familie heeft hem mogen zien. Later werd zijn lichaam opgegraven en herbegraven op Begraafplaats Orthen. Op 20 maart 1945 komt koningin Wilhelmina een kijkje nemen in bevrijd ’s-Hertogenbosch. Vader Marcolina heeft ‘strikt geheim’ een uitnodiging gekregen voor het stadhuis waar de koningin verzetsmensen en familie van verzetslachtoffers toesprak. Zijn graf bevind zich (nog) op Begraafplaats Orthen te ’s-Hertogenbosch, akker 19, vak 02, rij 06, nr. 04. Dit is direct achter een gebouwtje dat nu als koffie/theehuis wordt gebruikt. Opschrift op de grafsteen: HIER RUST ONZE DIERBARE ZOON EN BROER ENRICO MARCOLINA GEB. 24 MEI 1922 TEN GEVOLGE VAN OORLOGSHANDELINGEN BIJ DE BEVRIJDING VAN ’S HERTOGENBOSCH OP 26 OCTOBER 1944 OVERLEDEN. In 2014 is het graf geëerd door veteranen met een erekrans met aanwezigheid van twee van zijn broers Lou en Vincent.We zijn nu bezig met een monument aanvulling bij het monument van Piet Kerssens op de Wilhelmina brug. Een aparte steen erbij voor Enrico Marcolina. Sluiten

Enrico Marcolina (‘s-Hertogenbosch, 24 mei 1922 – ’s-Hertogenbosch, 26 oktober 1944)Vader Vincenzo Giuseppe Marcolina , moeder Louisa Henrica van Amelsvoort. Vincenzo Giuseppe Marcolina verliet in 1902 op 17 jarige leeftijd Italië om zich in Amerika te vestigen. Echter werd Amerika niet het beloofd land voor Vincenzo, armoede, criminaliteit en discriminatie dreven hem terug naar vertrouwde Managio in Italië. Toen de eerste wereldoorlog uitbrak sloot Vincenzo zich aan bij de Alpenjagers, maar oorlog voeren was niet wat Vincenzo wilde en hij vertrok in 1915 als terazzo werker naar Nederland. Bij een opdracht in Den Bosch ontmoette hij Louisa van Amelsvoort, het was liefde op het eerste gezicht. Ze trouwden, kregen kinderen en Vincenzo begin zijn eigen nu nog bestaande terazzo-bedrijf Marcolina in Den Bosch. Een van zijn kinderen is Enrico, hij wordt op 24 mei 1922 geboren. Ze wonen in de Hinthamerstraat in het centrum van Den Bosch. Daar zijn hun overburen van de familie Kerssens, wiens zoon Piet een goede bekende is van Enrico en die tijdens de Duitse bezetting actief wordt in het verzet. Enrico voetbalt bij B.V.V. (destijds een topclub in Nederland) en is van nature avontuurlijk en niet bang uitgevallen. Dat blijkt wanneer de oorlog uitbreekt en Enrico zich tijdens de Duitse bezetting inzet voor verzetsactiviteiten, uit veiligheidsoverwegingen brengt hij zijn familie daar niet van op de hoogte. Op 22 oktober 1944 lanceert de 53e Welsh Divisie “Operation Allen”, de bevrijding van de stad Den Bosch. De Duitse bezetter heeft strategisch belang bij de stad en de strijd om den Bosch zou ongemeend hard zijn en dagen duren. Desalniettemin was Enrico maar wat enthousiast over de komst van de bevrijdende Engelsen in zijn geboorteplaats. Hij wilde twee dingen: niet stil zitten én de bevrijders helpen. Op 26 oktober wordt hij door zijn verzetskameraden uit zijn ouders schuilkelder opgehaald om de Britse troepen de weg te wijzen. Hij krijgt een Engelse jas mee. Later die dag bevindt Enrico zich bij de Wilhelminabrug (toen Stationsbrug genaamd), waar hij vanuit het raam van een fabrieksgebouw aan de Sint-Janssingel, Britse soldaten informeert over de aanwezigheid en posities van Duitse troepen nabij het centraal station. Dit bevindt zich aan de overkant van de Wilhelminabrug (rivier de Dommel) en in het verlengde van de straat (Stationsweg). Tijdens zijn observaties wordt Enrico dodelijk getroffen door een kogel van een Duitse sluipschutter die zich op de Stationsweg bevindt. Hij bezwijkt niet veel later aan zijn verwonding. Bij toeval wordt deze dag en op nagenoeg dezelfde plek ook Enrico’s over buurman Piet Kerssens getroffen door een Duitse sluipschutter. Piet probeerde voorzien een vlag van het Rode Kruis een gewonde Britse soldaat te helpen, maar raakt hierbij ernstig gewond. Op 27 oktober 1944 bezwijkt Piet op 23 jarige leeftijd aan zijn verwondingen. Enrico Marcelino is begraven op de begraafplaats Orthen in den Bosch. Waar hij nog immer rust. Zijn naam is bijgezet op het KNVB-monument. Sluiten