Johannes Maria van Wolferen

Dit verhaal is een poging tot reconstructie van de dood van mijn oom Joop op 14 mei 1940. Omstreeks 1890 bewoonde het echtpaar Broekhuizen een oude boerderij aan de Noordammerweg, tegenover het huidige sportcomplex van Roda 23 in wat nu Amstelveen is. In 1911 liet de toenmalige eigenaar, de heer Schor uit Den-Haag, de boerderij slopen en gaf de familie Olijhoek opdracht een nieuwe boerderij te bouwen die hij de naam Marthahoeve gaf, hetgeen bleek uit een steen die in de voorgevel was aangebracht. Het was een gemengd bedrijf met 24 hectare land, dat werd teruggebracht tot 22 hectare toen de spoorlijn Amsterdam, Bovenkerk - Aalsmeer werd aangelegd, die dwars door het land liep. Kort na 1945 werd de spoorlijn opgeheven en kwam de Startbaan hiervoor in de plaats.Toen in 1923 voetbalclub de RKSV Rode werd opgericht bespeelden zij een weiland van de familie Broekhuizen aan de Noordammerweg tegenover het Sint Urbanuspark, waar later ook het jaarlijkse Koninginnefeest op 31 augustus werd gevierd door de 400 kinderen van de Sint Aloysiusschool. Het was hard werken en lange dagen maken voor de beide zoons Koos en Cor. Op 4 uur opstaan en de 24 koeien voederen en melken, hetgeen in de namiddag nogmaals moest gebeuren. Daarnaast het werk op het land waarvoor drie paarden beschikbaar waren.Toen in 1939 de mobilisatie uitbrak had defensie besloten, dat op het weiland achter de boerderij een luchtdoelbatterij moest komen voor bescherming van Schiphol als een oorlog uit zou breken. En zo kwamen er drie stukken geschut op het land te staan en zorgden 110 soldaten voor een invasie in Bovenkerk, die voorlopig op de zolders van de boerderij en de stallen moesten verblijven tot dat er aan de overkant van de weg barakken waren gebouwd.Toen op 10 mei 1940 in de vroege morgen de oorlog uitbrak en Schiphol werd gebombardeerd, bleek dat de stukken geschut daar onbeschermd stonden, en blijkt uit verhalen van bewoners van de Dignahoeve, dat ze met een aantal jongens uit de buurt op een legerwagen naar het in aanlegzijnde Amsterdamse bos gingen om zakken met zand te vullen die om de stukken geschut werden gelegd.De soldaten weerden zich zodanig, dat de Duitsers het nodig vonden om op 14 mei met drie vliegtuigen de batterij te bombarderen om deze uit te schakelen. Dit is niet gelukt daar de bommen op nabijgelegen gebouwen en woonhuizen terecht kwamen, waarbij drie soldaten en een vrouw om het leven kwamen en enkele soldaten gewond. Een van de drie doden was helaas mijn oom Joop. Mijn vader Louis van Wolferen, toen 19 jaar oud, heeft mijn oom moeten identificeren. Er was niet veel van hem over dan een zak met botten zoals hij het cryptisch aan ons omschreef. Vanwege broederdienst was mijn vader vrijgesteld evenals zijn jongere broer Jacob. Joop was een zeer joyeuze persoon (de man die achter op de foto op de motoren staat) die het Iganatius en daarna de kweekschool had doorlopen, een hele stap toendertijd voor een arbeidersjongen. Zijn vader was Jan van Wolferen, een zeer getalenteerde timmerman die na de dood van zijn oudste zoon in een depressie geraakte en daar tot zijn dood op 89 jarige leeftijd mee zou worstelen. Zijn analfabete moeder Marthe Serrarens was de drijvende kracht die de drie zoons een goede opleiding bezorgde. Mijn oom had een grote toekomst voor zich. Na zijn dood lag de zorg voor het gezin bij mijn vader. Dat was zwaar en tekende zijn verdere leven.De keuken van de soldaten stond in brand, maar de daarnaast gelegen opslagplaats van granaten bleef gelukkig gespaard. De boerderij was zwaar beschadigd; gaten in muren, alle ruiten stuk en geen pan meer op de daken. Daarnaast werden twee koeien en twee pinken gedood door kogels en bomscherven. De familie Broekhuizen werd geadviseerd daar niet te blijven wonen en is toen verhuisd naar de Legmeerdijk.Het bedrijf moest echter doorgaan hetgeen nogal wat problemen gaf door de spertijd die de Duitsers hadden ingevoerd. Tijdens de oorlogsjaren stond de boerderij leeg, behoudens het laatste half jaar toen door de een NSB’er werd bewoond. Wegens vorderen van vee werd het aantal koeien steeds minder en waren er aan het eind van de oorlog nog maar twaalf over.In 1941 was mevrouw Broekhuizen overleden. In 1944 trad zoon Cor in het huwelijk en ging na de oorlog met zijn echtgenote en zijn vader weer op de boerderij wonen. Door de uitbreiding van woningen in Bovenkerk kwam steeds minder land beschikbaar en zijn zij in 1977 gestopt met het bedrijf. En is de boerderij verkocht. In 1983 is de boerderij gesloopt en blijft alleen de naam nog in herinnering. Amsterdam, 23 december 2016 Sluiten