Theodorus Johannes Walterbos

Theodorus Johannes Walterbos werd geboren op 29 september 1925 aan de Zwarteweg 6 in Lintvelde als zoon van Gerardus Johannes Walterbos (landbouwer) en Aleida Christina Assinck. Zijn moeder overleed in juni 1937, nog maar 43 jaar oud.

Op 20 april 1944 kwamen de Duitsers samen met Nederlandse SS-ers voor de eerste aan huis om de 59-jarige huisvader Jan Walterbos te arresteren. Hij was niet thuis. Toen in de namiddag van 1 mei 1944 de Duitsers en de Nederlandse SS’ers voor de tweede keer kwamen, was Jan Walterbos weer niet aanwezig. Hij was ondergedoken. G.J. Walterbos (Jan) werd gezocht omdat hij betrokken was bij diverse ondergrondse activiteiten. In de hoop dat Jan Walterbos zich alsnog zou gaan melden, werd de achttienjarige zoon Theo als gijzelaar meegenomen. Zoals later zou blijken had de SD-spion Willy Markus (ook de verrader van de gebroeders Sonderen, Herman Mom en Herman ten Have) dit verraad op zijn geweten. Deze spion bracht het verzet in de regio een zware slag toe, hij maakte rond 70 slachtoffers.

Toen vader Jan zich na enige tijd nog niet had gemeld, is de jonge Theo vanuit de politiecel in Lichtenvoorde naar het strafkamp Vught overgebracht. Hij kwam daar aan op 3 juni 1944. Begin september in 1944 ontruimden de nazibezetters in haast het Kamp Vught omdat de geallieerden steeds sneller naderden. Veel gevangenen werden gefusilleerd maar Theo Walterbos werd op 17 september per trein gedeporteerd naar Kamp Sachsenhausen ten noorden van Berlijn. Toen ook dit kamp door de grote toestroom overvol dreigde te raken, werden gevangenen naar het Kamp Neuengamme bij Hamburg gebracht. Onder hen was ook Theo Walterbos; hij kwam op 16 oktober 1944 aan in Neuengamme. Ook hier waren de geallieerde legers in aantocht en zo werden ongeveer 10.000 gevangen in Lubeck in drie Duitse transportschepen gepropt (Cap Arcona, Thielbek en Athen). Zo kwam Theo Walterbosch eind april 1945 op de overvolle "Cap Arcona" terecht. Het lag in de bedoeling om deze schepen in open zee door eigen onderzeeërs te laten torpederen, waardoor deze met man en muis zouden vergaan. Met deze daad dachten de Duitsers dat ze de in de boten opgesloten duizenden concentratiekamp-gevangenen voor de geallieerden konden verbergen. De schepen werden buiten de haven gebracht. Nog voordat de Duitsers hun misdaad konden uitvoeren, kregen de Engelse jachtbommenwerpers de vrachtschepen op 3 mei 1945 in de Oostzee in het vizier. De geallieerde piloten hadden als opdracht het uitvaren van vluchtende Duitse vrachtschepen te voorkomen. Daarom beschoten zij deze liggende schepen die hetzij zonken of in brand vlogen met daarin duizenden Duitse concentratiekamp gevangenen. Rond 8000 gevangenen kwamen om het leven. Onder de bijna 300 omgekomen Nederlanders bevond zich de negentienjarige Beltrumse jongeman Theo Walterbos. Doordat enkelen van hen dit drama hebben overleefd, heeft de voorgenomen Duitse daad bekendheid gekregen.

Op 29 oktober 1945 werd in de Beltrumse parochiekerk een herdenkingsdienst voor Theo Walterbos gehouden. Toen was nog niet bekend dat hij op deze manier was omgekomen.