Gerrit van der Tuuk

Gerrit van der Tuuk was een zoon van de opzichter Gerrit van der Tuuk en Luiktje Alsema. Hij was ongehuwd. Zijn vader komt te overlijden op 28 december 1940. Gerrit woonde geheel zijn leven in Stadskanaal en was leraar wis- en natuurkunde aan de christelijke H.B.S. waar hij zelf als leerling had gezeten. De familie van der Tuuk was gereformeerd en Gerrit was politiek actief. Hij was lid van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) en werkzaam voor de illegale pers, verzorgde onderduikers en was contactadres voor de Ordedienst (OD).Op 15 april 1944 gearresteerd door de Sicherheitsdienst (SD) en verhoord in het beruchte Scholtenhuis in Groningen. Tot 3 mei 1944 zat hij in het Huis van Bewaring aldaar en tot half oktober in het Polizeilich Durchgangslager Amersfoort (PDA). Op 11 oktober 1944 op transport met ruim 1.400 anderen naar het concentratiekamp Neuengamme bij Hamburg waar hij op 6 maart 1945 door uitputting is overleden. In Stadskanaal is een straat naar hem vernoemd.In Memoriam Gevallen Leraren in de periode 1940-1945 Als collega aan de Chr. H.B.S. te Stadskanaal hebben we Gerrit van der Tuuk niet lang naast ons gehad, want kort nadat hij zijn loopbaan als leraar was begonnen, viel hij in de handen van de meedogenloze bezetter. Zijn levensbericht is dan ook niet lang; het luidt aldus: geboren te Oude Pekela 3 Juli 1917; vele jaren gewoond te Stadskanaal, waar hij ook de Chr. H.B.S. doorliep; wis- en natuurkunde gestudeerd te Groningen; doctoraal examen 6 April 1943; 1 September daar-aan-volgend benoemd als tijdelijk leraar aan dezelfde H.B.S., waar hij leerling was geweest; nog geen acht maanden daarna, de 15de April 1944, onverhoeds gevangen genomen; al spoedig overgebracht naar Amersfoort; na de inval der Geallieerden in het Zuiden van ons land, naar Duitsland getransporteerd; sindsdien heeft men geen tijding meer van hem ontvangen.Op 30ste Maart 1945 kregen zijn verloofde en zijn moeder (wier enig overgeblevene hij was, daar haar man en andere kinderen in vorige jaren al waren gestorven) het bericht dat hij de zesde Maart 1945 te Neuengamme was overleden. Welk een schok gaf ook ons dat bericht: deze flinke, rustige jongeman wèg ! Omgekomen in de verschrikkingen der Duitse gevangenkampen. Dit veelbelovende leven boosaardig afgebroken.Gerrit van der Tuuk was een kloeke Groninger: fors van gestalte, kalm, werkzaam, ordelijk, doortastend, zelfbewust, beginselvast. Zijn Ieraarswerk deed hij met genoegen, het gaf hem voldoening. Hij was een goed vaderlander: trouw, standvastig, niet bevreesd, medestrijder voor de vrijheid van zijn volk. Hij was een Christen. In de dagen dat hij nog in ons land gevangen zat, kon hij aan zijn familie enkele brieven zenden; in één daarvan staat: "U moet zich om mij geen zorgen maken, want ik weet me volkomen rustig. Wij zijn allen in Gods hand en het is met Zijn wil dat mij dit overkomt. Wilt u mij alleen in het gebed gedenken? Ikzelf berust in de zaak. Gods doen is enkel majesteit en, wat mij het meeste troost, Zijn gerechtigheid oneindig". Ook schreef hij dat hij toen al wist wat het zeggen wilde: "het Is goed voor mij verdrukt te zijn geweest". Van zijn verblijf in Amersfoort heeft men vernomen, dat hij daar velen tot voorbeeld en steun is geweest. De pogingen die aangewend zijn om iets te weten te komen van zijn leven na de overbrenging naar Duitsland, hebben niet veel opgeleverd. Iemand uit Joego-Slavië schreef zijn moeder, dat in de twee verschrikkelijkste maanden van zijn leven, haar zoon zijn beste vriend was geweest. In zijn dagelijkse omgeving had hij trouwens ook vele vrienden, speciaal door zijn werk in de Gereformeerde Jeugdorganisatie en de Anti-revolutionaire Verzetsbeweging. Hij wist, wat vriendschap is. De kracht en de moed waarmee hij aan het verzetswerk deelnam, waren geworteld in zijn vaste Calvinistische levensovertuiging. Hij zag in het Duitse Nationaal-Socialisme een openbaring van het moderne heidendom, dat het toegelegd heeft op de vernietiging onzer Christelijke levensbeschouwing. Zo streed hij vastberaden en overtuigd en gaf tenslotte zijn leven. Nu draagt hij de kroon der overwinning. God helpe zijn moeder en zijn verloofde.J. J. VOOGT Sluiten